استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 27 طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ (لازم‌الاجرا براي کليه صورتهاي مالي که دوره مالي آنها از تاريخ اول فروردين 1384 يا بعد از آن شروع مي‌شود)

استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 27

طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

 

 فهرست‌ مندرجات‌

 

شماره‌ بند

  • ·      دامنه‌ كاربرد

4 - 1

  • ·      تعاريف‌

6 - 5

  • ·      استفاده‌كنندگان‌ و نيازهاي‌ اطلاعاتي‌ آنان

8 - 7

  • ·      ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

13 - 9

  • ·      تناوب‌ ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

15 - 14

  • ·      اندازه‌گيري‌ داراييهاي‌ طرح‌

20 - 16

  سرمايه‌گذاريها

17 - 16

  حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌

19 - 18

  داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود

20

  • ·      صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

29 - 21

  • ·      تاريخ‌ اجرا

30

  • ·      مطابقت‌ با استانداردهاي‌ بين‌المللي‌ حسابداري‌

31

  • ·      پيوست‌ شماره‌ 1 : صورتهاي‌ مالي‌ نمونه‌

 

  • ·      پيوست‌ شماره‌ 2 : مباني‌ نتيجه‌گيري

 

 

 

استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 27

 طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

اين‌ استاندارد بايد باتوجه‌ به‌ ” مقدمه‌اي‌ بر استانداردهاي‌ حسابداري“ مطالعه‌ و
بكار گرفته‌ شود.


 

دامنه‌ كاربرد

1 .         بكارگيري‌ اين‌ استاندارد در حسابداري‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ الزامي‌ است‌.

2 .   كليه‌ صندوقهايي‌ كه‌ متولي‌ اجراي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مي‌باشند، ازجمله‌ سازمان‌ تأمين‌ اجتماعي‌، صندوق‌ بازنشستگي‌ كشوري‌ و صندوقهاي‌ شركتها و سازمانها مشمول‌ اين‌ استاندارد هستند. طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ كه‌ شخصيت‌ حقوقي‌ جداگانه‌اي‌ ندارند نيز در صورت‌ گزارشگري‌ مستقل‌، مشمول‌ اين‌ استاندارد مي‌باشند. الزامات‌ ساير استانداردهاي‌ حسابداري‌ درصورتي‌ براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ كاربرد دارد كه‌ توسط‌ اين‌ استاندارد جايگزين‌ نشده‌ باشد.

3 .   اين‌ استاندارد با حسابداري‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ براي‌ تمام‌ اعضا به‌ عنوان‌ يك‌ گروه‌ سر و كار دارد و به‌ گزارش‌ درباره‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ هريك‌ از اعضا نمي‌پردازد.

4 .   اين‌ استاندارد در مورد طرحهاي‌ ديگري‌ از قبيل‌ بيمه‌ بيكاري‌ و خدمات‌ درماني‌ كه‌ توسط‌ برخي‌ سازمانها و صندوقها در كنار طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ اداره‌ مي‌شود، كاربرد ندارد. صندوقهاي‌ بازنشستگي‌ كه‌ به‌طور همزمان‌ متولي‌ انجام‌ اين‌ موارد مي‌باشند اطلاعات‌ مرتبط‌ با طرحهاي‌ مزبور را برمبناي‌ الگوي‌ صورتهاي‌ مالي‌ مندرج‌ در اين‌ استاندارد، در صورتهاي‌ مالي‌ صندوق‌ بازنشستگي‌ تركيب‌ و حسب‌ مورد اطلاعات‌ تفكيكي‌ ارائه‌ مي‌كنند.

تعاريف‌

5 .        اصطلاحات‌ ذيل‌ در اين‌ استاندارد با معاني‌ مشخص‌ زير بكار رفته‌ است:

  • طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ :برنامه‌هايي‌ است‌ كه‌ به‌ موجب‌ آن‌ براي‌ اعضا پس‌ از خاتمه‌ خدمت‌، مزايايي‌ در قالب‌ حقوق‌ بازنشستگي‌ يا مستمري‌ فراهم‌ مي‌شود، به‌شرطي‌ كه‌ بتوان‌ اين‌ مزايا را قبل‌ از خاتمه‌ خدمت‌ براساس‌ شرايط‌ مصوب‌ يا رويه‌ مورد عمل‌ تعيين‌ يا براورد كرد.
  • مزاياي‌ بازنشستگي‌ : عبارت‌ است‌ از حقوق‌ بازنشستگي‌ و ساير مستمريهايي‌ كه‌ به‌موجب‌ مقررات‌ طرح‌ انتظار مي‌رود باتوجه‌ به‌ سنوات‌ خدمت‌ گذشته‌ اعضا به‌ آنان‌ پرداخت‌ شود.
  • اعضـا : شامل‌ كليه‌ افراد اعم‌ از شاغلين‌، بازنشستگان‌ و مستمري‌بگيراني‌ است‌ كه‌ از مزاياي‌ طرح‌ بازنشستگي‌ بهره‌مند مي‌شوند.
  • صندوق‌ بازنشستگي : شخصيت‌ حقوقي‌ مستقلي‌ است‌ كه‌ تحت‌ عناويني‌ مانند صندوق‌، سازمان‌، مؤسسه‌ و غيره‌ براساس‌ قانون‌، اساسنامه‌ يا دستورالعمل‌ خاص‌، در حوزه‌ تأمين‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ اعضا، فعاليت‌ مي‌كند.
  • ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر ا كچوئري‌ : عبارت‌ است‌ از ارزش‌ فعلي‌ پرداختهاي‌ مورد انتظار به‌ اعضاي‌ طرح‌ بابت‌ سنوات‌ خدمت‌ گذشته‌ آنان‌ كه‌ برمبناي‌ مفروضات‌ ا كچوئري‌ محاسبه‌ مي‌شود. خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌ (ارزش‌ ويژه‌ طرح‌) عبارت‌ است‌ از داراييهاي‌ طرح‌ منهاي‌ بدهيهاي‌ آن‌ غير از ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر ا كچوئري‌.

 

6 .   به‌منظور سنجش‌ توان‌ مالي‌ طرحهايي‌ از قبيل‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ و بيمه‌ عمر جهت‌ ايفاي‌ تعهدات‌ مربوط‌ به‌ طرحهاي‌ مذكور، محاسباتي‌ براساس‌ روشهاي‌ آماري‌، احتمالات‌ و رياضيات‌ كاربردي‌ و با استفاده‌ از مكانيزم‌ اكچوئري‌ صورت‌ مي‌گيرد. اگرچه‌ ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ تعهد طرح‌ مي‌باشد اما به‌موجب‌ اين‌ استاندارد به‌ عنوان‌ بدهي‌ در صورتهاي‌ مالي‌ طرح‌ شناسايي‌ نمي‌شود بلكه‌ در زير ترازنامه‌ و يادداشتهاي‌ توضيحي‌ افشا مي‌گردد.

 

استفاده‌کنندگان و نيازهاي اطلاعاتي آنان

7 .   استفاده‌كنندگان‌ اصلي‌ گزارشهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ شامل‌ اعضا، اركان‌ طرح‌، دولت‌ و كارفرمايان‌ مي‌باشد. اين‌ اشخاص‌ نياز به‌ اطلاعاتي‌ دارند كه‌ اهداف‌ زير را تأمين‌ كند:

الف‌. ارزيابي‌ توان‌ پرداخت‌ تعهدات‌،

ب‌ .  ارزيابي‌ عملكرد طرح‌،

ج‌‌  .  تعيين‌ راهبردها و خط‌ مشي‌هاي‌ طرح‌، و

د‌  .  فراهم‌ كردن‌ امكان‌ نظارت‌ عمومي‌ دولت‌.

 

8 .   اهم‌ نيازهاي‌ اطلاعاتي‌ گروههاي‌ استفاده‌كننده‌ اصلي‌ به‌ شرح‌ زير است‌ :

الف. اعضـا : اين‌ گروه‌ به‌ اطلاعاتي‌ راجع‌ به‌ امكان‌ تأمين‌ مزايا و چگونگي‌ بكارگيري‌ منابع‌ طرح‌ به‌منظور ايفاي‌ تعهدات‌ و نيز بدهيهاي‌ بالقوه‌ طرح‌ نياز دارد. همچنين‌ لازم‌ است‌ برخي‌ اطلاعات‌ اساسي‌ طرح‌ مانند نرخهاي‌ حق‌ بيمه‌ و شرايط‌ بازنشستگي‌ به‌ اعضا ارائه‌ شود.

ب‌‌ .  اركان‌ طرح‌:اين‌ گروه‌ كه‌ شامل‌ هيئت‌ امنا يا شوراي‌ عالي‌ يا عناوين‌ مشابه‌ مي‌باشد به‌ اطلاعاتي‌ به‌منظور ارزيابي‌ عملكرد طرح‌، تصميم‌گيري‌ در مورد سياستهاي‌ كلي‌ طرح‌ و اطمينان‌ از كفايت‌ داراييها براي‌ ايفاي‌ تعهدات‌ نياز دارند.

ج‌  .  دولت : دولت‌ براي‌ ايفاي‌ وظايف‌ حاكميتي‌ و نيز به‌منظور اطمينان‌ از رعايت‌ الزامات‌ قانوني‌ و نظارت‌ بر طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ به‌لحاظ‌ آثار اجتماعي‌ ناشي‌ از عملكرد آنها به‌ اطلاعاتي‌ درخصوص‌ وضعيت‌ مالي‌، تعهدات‌ و عملكرد مالي‌ طرحها نياز دارد.

د‌  .  كارفرمايان‌ (در طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ اختصاصي‌) : اين‌ گروه‌ به‌ اطلاعاتي‌ جهت‌ ارزيابي‌ عملكرد طرح‌، اطمينان‌ از معقول‌ بودن‌ نرخهاي‌ حق‌ بيمه‌ و پيش‌ بيني‌ تعهدات‌ آتي‌ خود در قبال‌ طرح‌ نياز دارند.

 

ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

9 .        ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر ا كچوئري‌ بايد براساس‌ پرداختهاي‌ مورد انتظار طبق‌ شرايط‌ طرح‌، باتوجه‌ به‌ سنوات‌ خدمت‌ اعضا تا تاريخ‌ مورد نظر و سطح‌ حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ اعضا محاسبه‌ شود.

10 .  در طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌، ايفاي‌ تعهدات‌ طرح‌، به‌ وضعيت‌ مالي‌ طرح‌، حق‌ بيمه‌هاي‌ آتي‌ و همچنين‌ كارايي‌ عملياتي‌ طرح‌ شامل‌ عملكرد سرمايه‌گذاري‌ بستگي‌ دارد.

11 .  ارزيابي‌ شرايط‌ مالي‌ طرح‌، بررسي‌ مفروضات‌ و تعيين‌ ميزان‌ حق‌ بيمه‌هاي‌ آتي‌، نياز به‌ گزارش‌ اكچوئر واجد صلاحيت‌ حرفه‌اي‌ دارد.

12 .  ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ كه‌ براساس‌ حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ است‌ تعهدات‌ مربوط‌ به‌ مزايا را تا تاريخ‌ گزارش‌ اكچوئري‌ افشا مي‌كند.

13 .  براي‌ تعيين‌ ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌، مزايايي‌ منظور مي‌شود كه‌ باتوجه‌ به‌ احتمال‌ پرداخت‌ (مواردي‌ مانند فوت‌، از كار افتادگي‌، انتقال‌ به‌ ساير طرحها، بازنشستگي‌ و ...) انتظار مي‌رود به‌ بازنشستگان‌ و مستمري‌بگيران‌ پرداخت‌ شود. ارزش‌ فعلي‌ اين‌ مزايا با استفاده‌ از مفروضات‌ مناسب‌ تعيين‌ مي‌شود تا ارزش‌ زماني‌ پول‌ (از طريق‌ تنزيل‌ با نرخ‌ بازدهي‌ مناسب‌) بين‌ تاريخ‌ تهيه‌ اطلاعات‌ و تاريخ‌ پرداخت‌ مورد انتظار را منعكس‌ كند.

تناوب‌ ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

14 .       ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ بايد حداقل‌ هر سه‌ سال‌ يكبار انجام‌ شود.

15 .  براساس‌ قوانين‌ و مقررات‌ موجود، معمولاً طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ ملزم‌ به‌ انجام‌ ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ حداقل‌ هرسه‌ سال‌ يكبار هستند. با اين‌ وجود به‌منظور تشويق‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ به‌ ارائه‌ اطلاعات‌ به‌موقع‌، ارزيابي‌ مزبور در فواصل‌ زماني‌ كوتاه‌تر توصيه‌ مي‌شود. چنانچه‌ ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ به‌ تاريخ‌ صورتهاي‌ مالي‌ انجام‌ نشده‌ باشد از آخرين‌ ارزيابي‌ انجام‌ شده‌ استفاده‌ و تاريخ‌ آن‌ افشا مي‌شود.

اندازه‌گيري‌ داراييهاي‌ طرح

 سرمايه‌گذاريها

16 .      سرمايه‌گذاريهاي‌ طرح‌ بايد براساس‌ مفاد استانداردهاي‌ شماره‌ 15 با عنوان‌ ” حسابداري‌ سرمايه‌گذاريها  ، شماره‌ 18 با عنوان‌ ” صورتهاي‌ مالي‌ تلفيقي‌ و حسابداري‌ سرمايه‌گذاري‌ در واحدهاي‌ تجاري‌ فرعي‌“ ، شماره‌ 19 با عنوان‌ ” تركيب‌ واحدهاي‌ تجاري‌“، شماره‌ 20 باعنوان‌ ” حسابداري‌ سرمايه‌گذاري‌ در واحدهاي‌ تجاري‌ وابسته‌ “ و شماره‌ 23 باعنوان‌ ” حسابداري‌ مشاركتهاي‌ خاص‌ “ اندازه‌گيري‌ و گزارش‌ شود.

17 .      صورتهاي‌ مالي‌ تلفيقي‌ طرح‌ بايد برمبناي‌ ساختار پيش‌ بيني‌ شده‌ در اين‌ استاندارد براي‌ صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ تهيه‌ و ارائه‌ شود.

حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌

18 .      حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌ بايد به‌ مبالغ‌ قابل‌ دريافت‌ اندازه‌گيري‌ و گزارش‌ شود مشروط‌ به‌ اينكه‌ جريان‌ منافع‌ اقتصادي‌ مرتبط‌ با حق‌ بيمه‌ به‌ درون‌ طرح‌ محتمل‌ باشد.

19 .  حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌، مبالغي‌ است‌ كه‌ در تاريخ‌ گزارشگري‌ طرح‌ از اعضا، كارفرمايان‌ و دولت‌ قابل‌ دريافت‌ مي‌باشد. حق‌ بيمه‌ مبتني‌بر تعهدات‌ قانوني‌ يا قراردادي‌ است‌.

داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود

20 .      داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود مورد استفاده‌ براي‌ اداره‌ عمليات‌ طرح‌، بايد به‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ يا مبلغ‌ تجديد ارزيابي‌ (به‌ كسر استهلاك‌ انباشته‌) اندازه‌گيري‌ و گزارش‌ شود.

 

صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

21 .      براي‌ تأمين‌ نيازهاي‌ اطلاعاتي‌ استفاده‌كنندگان‌، صورتهاي‌ مالي‌ طرح‌ بايد شامل‌ موارد زير باشد:

الف‌.    ترازنامه،

ب‌  .    صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها،

ج‌    .    صورت‌ درآمد و هزينه‌، و

د‌    .    يادداشتهاي‌ توضيحي‌ صورتهاي‌ مالي‌.

 

22 .  هدف‌ گزارشگري‌ طرح‌، ارائه‌ ادواري‌ اطلاعات‌ درباره‌ منابع‌ مالي‌ و فعاليتهاي‌ آن‌ است‌ كه‌ براي‌ ارزيابي‌ ارتباط‌ بين‌ انباشت‌ منابع‌ و مزاياي‌ طرح‌ مفيد باشد. اين‌ هدف‌ معمولاً با ارائه‌ گزارشي‌ شامل‌ موارد زير تأمين‌ مي‌شود :

الف‌. توصيف‌ فعاليتهاي‌ عمده‌ طي‌ دوره‌ مالي‌ و اثر تغييرات‌ مربوط‌ به‌ مقررات‌ اصلي‌ طرح‌ از قبيل‌ نرخهاي‌ حق‌ بيمه‌ و شرايط‌ بازنشستگي‌،

ب‌‌ .  صورتهاي‌ عملكرد سرمايه‌گذاري‌ و ساير عمليات‌ طرح‌ براي‌ دوره‌ مالي‌ و وضعيت‌ مالي‌ در پايان‌ دوره‌ مالي‌،

ج‌‌  .  اطلاعات‌ اكچوئري‌، و

د‌  .  توصيف‌ خط‌ مشي‌هاي‌ سرمايه‌گذاري‌.

 

23 .     در يادداشتهاي‌ توضيحي‌ صورتهاي‌ مالي‌ بايد ارتباط‌ بين‌ ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ و ارزش‌ منصفانه‌ خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌ (به‌استثناي‌ داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود) و خط‌ مشي‌ تأمين‌ مالي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ تبيين‌ شود.

24 .  باتوجه‌ به‌ ويژگيهاي‌ متفاوت‌ انواع‌ سرمايه‌گذاريها، از مباني‌ زير براي‌ تعيين‌ ارزش‌ منصفانه‌ آنها استفاده‌ مي‌شود :

الف‌. سرمايه‌گذاري‌ در سهام‌ شركتهاي‌ پذيرفته‌ شده‌ در بورس‌ به‌ ارزش‌ بازار باتوجه‌ به‌ بندهاي‌ 26 الي‌ 28 استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 15 با عنوان‌حسابداري‌ سرمايه‌گذاريها.

ب‌‌ .  سرمايه‌گذاري‌ در سهام‌ ساير شركتها به‌ مبلغ‌ تجديد ارزيابي‌ باتوجه‌ به‌ بند 34 استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 15 با عنوان حسابداري‌ سرمايه‌گذاريها.

ج‌‌  .  سرمايه‌گذاري‌ با درآمد ثابت‌ (مانند اوراق‌ مشاركت‌) درصورتي‌ كه‌ مديريت‌ طرح‌ قصد نگهداري‌ اين‌ اوراق‌ تا سررسيد را داشته‌ باشد به‌ مبلغ‌ دفتري‌ (ارزش‌ اسمي‌ با احتساب‌ هرگونه‌ صرف‌ يا كسر مستهلك‌ نشده‌) و در غير اين‌صورت‌ به‌ارزش‌ بازار. در صورت‌ عدم‌ دسترسي‌ به‌ ارزش‌ بازار، به‌ ارزش‌ فعلي‌ اوراق‌ با توجه‌ به‌ نرخ‌ بازدهي‌ داراييهاي‌ مشابه‌.

د‌  .  املاك‌ و ساير اموالي‌ كه‌ به‌ قصد سرمايه‌گذاري‌ نگهداري‌ مي‌شود به‌مبلغ‌ تجديد ارزيابي‌ باتوجه‌ به‌ بندهاي‌ 38 الي‌ 44 استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 11 با عنوان‌ داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود.

 

25 .     ترازنامه‌ طرح‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ بايد حداقل‌ حاوي‌ اقلام‌ اصلي‌ زير باشد :

الف‌.    سرمايه‌گذاريها به‌ تفكيك‌ :

ـ     سرمايه‌گذاري‌ در شركتهاي‌ فرعي‌،

ـ     سرمايه‌گذاري‌ در شركتهاي‌ وابسته‌،

ـ     سرمايه‌گذاري‌ در مشاركتهاي‌ خاص‌،

ـ     سرمايه‌گذاري‌ در ساير شركتها،

ـ     املاك‌،

ـ     اوراق‌ مشاركت‌،

ـ     تسهيلات‌ اعطايي‌،

ـ     سپرده‌هاي‌ بانكي‌،

ب‌  .    موجودي‌ نقد،

ج‌    .    حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌،

د‌    .    ساير حسابها و اسناد دريافتني‌،

ﻫ‌     .    داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود،

و‌     .    حسابها و اسناد پرداختني‌،

ز‌     .    تسهيلات‌ دريافتي‌،

ح‌‌    .    ذخيره‌ مزاياي‌ پايان‌ خدمت‌ كاركنان‌،

ط‌‌   .    خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌ ، و

ي‌    .    ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ .

 

26 .     ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ بايد زير ترازنامه‌ افشا شود.

27 .     صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها بايد حداقل‌ حاوي‌ اقلام‌ اصلي‌ زير باشد:

الف ‌.   حق‌ بيمه‌هاي‌ بازنشستگي‌،

ب‌  .    كمكهاي‌ بلاعوض‌،

ج‌‌    .    حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ از ساير طرحها،

د‌    .    حقوق‌ و ساير مزاياي‌ بازنشستگي‌ اعضا،

ﻫ‌     .    حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ به‌ ساير طرحها،

و‌     .    هزينه‌هاي‌ اداره‌ طرح‌،

ز‌     .    مازاد (كسري‌) درآمد نسبت‌ به‌ هزينه‌.

 

28 .     صورت‌ درآمد و هزينه‌ بايد حداقل‌ حاوي‌ اقلام‌ اصلي‌ مندرج‌ در بند 58 استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 1 با عنوان‌  نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي باشد.

29 .     در يادداشتهاي‌ توضيحي‌ صورتهاي‌ مالي‌ علاوه‌بر الزامات‌ افشاي‌ ساير استانداردهاي‌ حسابداري‌ مربوط‌، بايد حداقل‌ موارد زير افشا شود :

الف‌.    رويه‌ها و مفروضات‌ مورد استفاده‌ براي‌ تعيين‌ ارزش‌ منصفانه‌ سرمايه‌گذاريها،

ب‌‌  .    رويه‌ها و مفروضاتي‌ كه‌ در محاسبه‌ ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ بكار رفته‌ است‌ و هرگونه‌ تغيير در رويه‌ها و مفروضات‌ در فاصله‌ بين‌ دو تاريخ‌ انجام‌ اكچوئري‌،

ج‌‌    .    تاريخ‌ انجام‌ آخرين‌ ارزيابي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌،

د‌    .    اطلاعات‌ مختصر در مورد گروههاي‌ كاركنان‌ تحت‌ پوشش‌ و كارفرمايان‌،

ﻫ‌     .    اطلاعات‌ آماري‌ درخصوص‌ تعداد بازنشستگان‌، مستمري‌ بگيران‌ و اعضاي‌ شاغل‌،

و‌     .    اطلاعات‌ مختصر در مورد طرحهاي‌ بازنشستگي‌ و ارائه‌ اطلاعات‌ كلي‌ درخصوص‌ شرايط‌ هركدام‌ (نظير شرايط‌ استحقاق‌، مبالغ‌ و درصدهاي‌ قابل‌ پرداخت‌)،

ز‌     .    شرح‌ تغييرات‌ طي‌ سال‌ مالي‌ در شرايط‌ پرداخت‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌، حق‌ بيمه‌ها، شرايط‌ عضويت‌ طرح‌ و قوانين‌ و مقررات‌ مرتبط‌ با طرح‌ و اينكه‌ تغييرات‌ ياد شده‌ در محاسبات‌ اكچوئري‌ منظور شده‌ است‌ يا خير،

 ح‌‌   .    خط‌ مشي‌ تأمين‌ منابع‌ و هرگونه‌ تغيير در آن‌ طي‌ سال‌ مالي‌،

ط‌‌   .    وضعيت‌ مالياتي‌ طرح‌،

ي‌    .    معاملات‌ طرح‌ با واحدهاي‌ تجاري‌ تحت‌ كنترل‌ يا تحت‌ نفوذ قابل‌ ملاحظه‌ تمام‌ يا برخي‌ از اعضا ، كارفرمايان‌ با نفوذ قابل‌ ملاحظه‌ در طرح‌، كانونهاي‌ بازنشستگي‌ و سازمانها و تشكلهاي‌ مرتبط‌ با اعضا و يا طرح‌ ،

ك‌  .    سياستهاي‌ سرمايه‌گذاري‌ منابع‌ طرح‌ ،

ل‌‌    .    سرمايه‌گذاري‌ طرح‌ در سهام‌ كارفرماياني‌ كه‌ بر طرح‌ نفوذ قابل‌ ملاحظه‌ دارند، و

م‌‌    .    جدول‌ جزئيات‌ ارزش‌ منصفانه‌ خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌، به‌استثناي‌ داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود كه‌ به‌ بهاي‌ تمام‌ شده‌ يا مبلغ‌ تجديد ارزيابي‌ به‌ كسر استهلاك‌ انباشته‌ منعكس‌ مي‌شود و مقايسه‌ آن‌ با ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ و تشريح‌ سياستهاي‌ تأمين‌ مبالغ‌ كسري.

 

تاريخ‌ اجرا

30 .      الزامات‌ اين‌ استاندارد در مورد كليه‌ صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ كه‌ دوره‌ مالي‌ آنها از تاريخ‌ اول‌ فروردين‌ 1384 يا بعد از آن‌ شروع‌ مي‌شود لازم‌الاجراست‌.

 

مطابقت‌ با استانداردهاي‌ بين‌المللي‌

31 .  با اجراي‌ الزامات‌ اين‌ استاندارد، مفاد استاندارد بين‌المللي‌ حسابداري‌ شماره‌ 26 با عنوان‌ حسابداري‌ و گزارشگري‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگينيز رعايت‌ مي‌شود.


پيوست‌ شماره‌ 1

صورتهاي‌ مالي‌ نمونه‌

 

اين‌ پيوست‌ تنها جنبه‌ تشريحي‌ دارد و بخشي‌ از استاندارد حسابداري‌ را تشكيل‌ نمي‌دهد. هدف‌ اين‌ پيوست‌ تشريح‌ كاربرد استاندارد در رابطه‌ با نحوه‌ ارائه‌ صورتهاي‌ مالي‌ اساسي‌ شامل‌ صورتهاي‌ مالي‌ جداگانه‌ و تلفيقي‌ يك‌ طرح‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ است‌.

در صورت‌ لزوم‌ و براي‌ دستيابي‌ به‌ ارائه‌ مطلوب‌ اطلاعات‌ در شرايط‌ خاص‌ مي‌توان‌ ترتيب‌ ارائه‌ و شرح‌ اقلام‌ اصلي‌ را تغيير داد.

 

 

صندوق‌ بازنشستگي‌ نمونه‌

ترازنامه‌

در تاريخ‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

يادداشت‌

29/12/2×13

تجديد ارائه‌ شده‌

29/12/1×13

 

 

ميليون‌ ريال‌

ميليون‌ ريال‌

 سرمايه‌گذاري‌ در شركتهاي‌ فرعي‌

 

369ر143

621ر118

سرمايه‌گذاري‌ در شركتهاي‌ وابسته‌

 

814ر49

725ر32

سرمايه‌گذاري‌ در ساير شركتها

 

257ر12

164ر13

املاك‌

 

330ر100

817ر62

اوراق‌ مشاركت‌

 

543ر8

385ر9

تسهيلات‌ اعطايي‌

 

453ر52

270ر40

سپرده‌هاي‌ بانكي‌

 

161

161

ساير سرمايه‌گذاريها

 

000ر37

000ر32

جمع‌ سرمايه‌گذاريها

 

927ر403

143ر309

موجودي‌ نقد

 

808ر7

962ر4

حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌

 

000ر70

500ر64

حسابها و اسناد دريافتني‌

 

182ر35

520ر39

پيش‌ پرداختها

 

249ر1

813

 

 

239ر114

795ر109

داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود

 

535ر1

692ر1

جمع‌ داراييها

 

701ر519

630ر420

حسابها و اسناد پرداختني‌

 

888ر49

115ر54

تسهيلات‌ دريافتي‌

 

905ر41

612ر69

ذخيره‌ مزاياي‌ پايان‌ خدمت‌ كاركنان‌

 

609ر2

346ر2

جمع‌ بدهيها

 

402ر94

073ر126

خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌

 

299ر425

557ر294

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌

 

299ر425

557ر294

ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

 

000ر450

000ر318


 

صندوق‌ بازنشستگي‌ نمونه‌

صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها

براي‌ سال‌ مالي‌ منتهي‌ به‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

 

 

تجديد ارائه شده

 

يادداشت

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

حق‌ بيمه‌هاي‌ بازنشستگي‌

 

  208ر58

492ر55

كمكهاي‌ بلاعوض‌

 

  878ر15

700ر19

حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ از ساير طرحها

 

   636

315ر1

مازاد درآمد بر هزينه‌

 

  318ر99

514ر86

 

 

  040ر174

021ر163

حقوق‌ و ساير مزاياي‌ بازنشستگي‌ اعضا

 

( 407ر38)

( 225ر37)

حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ به‌ ساير طرحها

 

( 310ر2)

( 859ر1)

هزينه‌هاي‌ اداره‌ طرح‌

 

( 581ر2)

( 275ر2)

 

 

( 298ر43)

( 359ر41)

افزايش‌ در خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌

 

  742ر130

662ر121

 

گردش‌ حساب‌ ارزش‌ ويژه‌ صندوق‌

 

 

 

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

تغيير در خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌ طي‌ سال‌

 

742ر130

662ر121

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در ابتداي‌ سال‌

 

557ر292

895ر172

تعديلات‌ سنواتي‌

 

000ر2

ـ

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در ابتداي‌ سال‌ ـ تعديل‌ شده‌

 

557ر294

895ر172

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در پايان‌ سال‌

 

299ر425

557ر294


صندوق بازنشستگي نمونه

صورت‌ درآمد و هزينه‌

براي‌ سال‌ مالي‌ منتهي‌ به‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

 

 

 

تجديد ارائه شده

 

يادداشت

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

درآمد سرمايه‌گذاريها :

 

 

 

سود سهام‌

 

  807ر37

733ر37

درآمد اجاره‌

 

  681ر5

295ر4

سود تسهيلات‌

 

  382ر10

571ر8

سود سپرده‌هاي‌ بانكي‌ و اوراق‌ مشاركت‌

 

  68

73

سود فروش‌ سهام‌

 

  719ر47

150ر36

 

 

  657ر101

822ر86

هزينه‌ مديريت‌ سرمايه‌گذاريها

 

(839)

(527)

خالص‌ درآمدهاي‌ عملياتي‌

 

  818ر100

295ر86

هزينه‌هاي‌ مالي‌

 

(600)

(300)

خالص‌ درآمدها و هزينه‌هاي‌ غيرعملياتي

 

(400)

619

مازاد درآمد بر هزينه‌ قبل‌ از ماليات‌

 

  818ر99

614ر86

ماليات‌

 

(500)

( 100)

مازاد درآمد بر هزينه‌

 

  318ر99

514ر86


صندوق‌ بازنشستگي‌ نمونه‌

 ترازنامه‌ تلفيقي‌

در تاريخ‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

 

 

تجديد ارائه شده

 

يادداشت

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

سرمايه‌گذاري‌ در شركتهاي‌ وابسته‌

 

514ر65

125ر43

سرمايه‌گذاري‌ در ساير شركتها

 

469ر33

501ر27

املاك‌

 

279ر128

114ر83

اوراق‌ مشاركت‌

 

543ر9

539ر15

تسهيلات‌ اعطايي‌

 

598ر77

763ر56

سپرده‌هاي‌ بانكي‌

 

547ر2

715ر3

ساير سرمايه‌گذاريها

 

355ر39

428ر34

جمع‌ سرمايه‌گذاريها

 

305ر356

185ر264

موجودي‌ نقد

 

867ر17

196ر9

حق‌ بيمه‌هاي‌ دريافتني‌

 

000ر70

500ر64

ساير حسابها و اسناد دريافتني‌

 

497ر92

132ر86

موجودي‌ مواد و كالا

 

602ر57

650ر45

پيش‌ پرداختها و سفارشات‌

 

554ر12

968ر8

 

 

520ر250

446ر214

داراييهاي‌ ثابت‌ مشهود

 

136ر127

831ر105

سرقفلي‌

 

679ر10

285ر6

داراييهاي‌ نامشهود

 

506ر15

612ر10

ساير داراييها

 

765ر9

063ر8

 

 

086ر163

791ر130

جمع‌ داراييها

 

911ر769

422ر609

حسابها و اسناد پرداختني‌

 

060ر167

614ر127

پيش‌ دريافتها

 

725ر38

291ر47

ذخيره‌ ماليات‌

 

473ر9

119ر6

تسهيلات‌ مالي‌ دريافتي‌

 

383ر71

852ر83

ذخيره‌ مزاياي‌ پايان‌ خدمت‌ كاركنان‌

 

081ر34

697ر29

جمع‌ بدهيها

 

722ر320

573ر294

خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌

 

189ر449

849ر314

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌

 

909ر431

056ر298

سهم‌ اقليت‌

 

280ر17

793ر16

 

 

189ر449

849ر314

ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

 

000ر450

000ر318


 

صندوق‌ بازنشستگي‌ نمونه‌

صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها - تلفيقي‌

براي‌ سال‌ مالي‌ منتهي‌ به‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

 

 

تجديد ارائه شده

 

يادداشت

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

حق‌ بيمه‌هاي‌ بازنشستگي‌

 

  208ر58

492ر55

كمكهاي‌ بلاعوض‌

 

  236ر13

700ر19

حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ از ساير طرحها

 

  636

315ر1

مازاد درآمد بر هزينه‌

 

  558ر105

277ر92

 

 

  638ر177

784ر168

حقوق‌ و ساير مزاياي‌ بازنشستگي‌ اعضا

 

( 407ر38)

( 225ر37)

حق‌ بيمه‌ انتقالي‌ به‌ ساير طرحها

 

( 310ر2)

( 859ر1)

هزينه‌هاي‌ اداره‌ طرح‌

 

( 581ر2)

( 275ر2)

 

 

( 298ر43)

( 359ر41)

افزايش‌ در خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌

 

  340ر134

425ر127

 

 

 

 

گردش‌ حساب‌ ارزش‌ ويژه‌ صندوق‌

 

 

 

سال 2×13

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

تغيير در خالص‌ داراييهاي‌ طرح‌ طي‌ سال‌

 

  340ر134

425ر127

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در ابتداي‌ سال‌

 

  349ر319

124ر188

تعديلات‌ سنواتي‌

 

( 500ر4)

( 700)

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در ابتداي‌ سال‌ ـ تعديل‌ شده‌

 

  849ر314

424ر187

ارزش‌ ويژه‌ طرح‌ در پايان‌ سال‌

 

  189ر449

 849ر314



صندوق‌ بازنشستگي‌ نمونه‌

صورت‌ درآمد و هزينه‌ تلفيقي‌

براي‌ سال‌ مالي‌ منتهي‌ به‌ 29 اسفندماه‌ 2×13

 

 

يادداشت

سال 2× 13

تجديد ارائه ‌شده

سال 1× 13

 

 

ميليون ريال

ميليون ريال

ميليون ريال

فروش‌ خالص‌ و درآمد ارائه‌ خدمات‌

 

 

194ر412

117ر385

بهاي‌ تمام‌ شده‌ كالاي‌ فروش‌ رفته‌ و خدمات‌

 

 

 

 

ارائه‌ شده‌

 

 

( 158ر361)

( 549ر332)

سود ناخالص‌

 

 

036ر51

568ر52

درآمد حاصل‌ از سرمايه‌گذاريها ـ عملياتي

 

 

804ر86

629ر67

هزينه‌هاي‌ فروش‌، اداري‌ و عمومي

(837ر34)

 

( 181ر33)

خالص‌ ساير درآمدها و هزينه‌هاي‌ عملياتي‌

 

(958ر1)

 

700

 

 

 

( 795ر36)

( 481ر32)

خالص‌ درآمدهاي‌ عملياتي‌

 

 

045ر101

716ر87

هزينه‌هاي‌ مالي‌

 

(340ر7)

 

( 915ر4)

خالص‌ ساير درآمدها و هزينه‌هاي‌ غيرعملياتي‌

 

128ر1

 

826ر1

مازاد درآمد بر هزينه‌ قبل‌ از احتساب‌ سهم‌ گروه‌ از سود

 

 

( 212ر6)

( 089ر3)

شركتهاي‌ وابسته‌

 

 

833ر94

627ر84

سهم‌ گروه‌ از سود شركتهاي‌ وابسته‌

 

 

925ر11

622ر8

مازاد درآمد بر هزينه‌ قبل‌ از ماليات‌

 

 

758ر106

249ر93

ماليات‌

 

 

( 200ر1)

( 972)

مازاد درآمد بر هزينه‌

 

 

558ر105

277ر92

سهم‌ اقليت‌

 

 

125ر3

908ر3

           

 


پیوست شماره 2

مباني نتيجه‌گيري

پيشينـه‌

1 .   پيش‌ از تدوين‌ اين‌ استاندارد، صندوقهاي‌ متولي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ در ايران‌ براي‌ گزارشگري‌ مالي‌ از روشهاي‌ متفاوتي‌ استفاده‌ مي‌كردند. باتوجه‌ به‌اهميت‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ و لزوم‌ شفافيت‌ گزارشگري‌ مالي‌ آنها در شهريورماه‌ 1381 پروژه‌اي‌ با عنوان‌ بررسي‌ ضرورت‌ تدوين‌ استاندارد حسابداري‌ براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌به‌موجب‌ مصوبه‌ كميته‌ تدوين‌ استانداردهاي‌ حسابداري‌ در دستور كار مديريت‌ تدوين‌ استانداردها قرار گرفت‌.

2 .   پروژه‌ در قالب‌ يك‌ پژوهش‌ براي‌ گروه‌ كارشناسي‌ مديريت‌ تدوين‌ استانداردها تعريف‌ شد. ابتدا ادبيات‌ و استانداردهاي‌ مرتبط‌ در ساير كشورها بررسي‌ و گزارش‌ مطالعات‌ تطبيقي‌ تهيه‌ گرديد. سپس‌ صورتهاي‌ مالي‌ چند صندوق‌ ايراني‌ و خارجي‌ مورد بررسي‌ قرار گرفت‌. براي‌ بررسي‌ مسائل‌ خاص‌ صندوقهاي‌ بازنشستگي‌ با برخي‌ از مسئولين‌ صندوقها و متخصصين‌ اكچوئري‌ بحث‌ و تبادل‌ نظر شد. همچنين‌ قوانين‌ و مقررات‌، اساسنامه‌ها و آيين‌نامه‌هاي‌ صندوقها مورد مطالعه‌ و بررسي‌ قرار گرفت‌ و از نتايج‌ حاصل‌ براي‌ تهيه‌ پرسشنامه‌، به‌منظور نظرخواهي‌ از صندوقها، استفاده‌ شد.

3 .   پرسشنامه‌ تهيه‌ شده‌ براي‌ 11 صندوق‌ بازنشستگي‌ ارسال‌ و برمبناي‌ نتايج‌ حاصل‌ از پرسشنامه‌ و مطالعات‌ انجام‌ شده‌، گزارش‌ شناخت‌ تهيه‌ گرديد. گروه‌ كارشناسي‌ با جمع ‌بندي‌ نتايج‌ گزارش‌ شناخت‌ و مطالعه‌ تطبيقي‌، نظرات‌ خود را در قالب‌ يك‌ گزارش‌ ارائه‌ كرد. اين‌ گزارش‌ كه‌ بر لزوم‌ تدوين‌ استاندارد حسابداري‌ براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ تأكيد داشت‌ در اختيار كميته‌ تدوين‌ استانداردهاي‌ حسابداري‌ قرار گرفت‌.

4 .   پس‌ از تأييد ضرورت‌ تدوين‌ استاندارد طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ توسط‌ كميته‌ تدوين‌ استانداردهـاي‌ حسابـداري‌، گـروه‌ كارشناسي‌ پيش‌ نويس‌ اوليـه‌ استانـدارد را تهيه‌ كرد.
اين‌ پيش‌نويس‌ در جلسات‌ متعدد كميته‌ تدوين‌ استانداردهاي‌ حسابداري‌ بررسي‌ و اصلاحات‌ لازم‌ در آن‌ اعمال‌ گرديد.


دلايل‌ تدوين‌ استاندارد حسابداري‌ براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

5 .   اهم‌ دلايل‌ ضرورت‌ تدوين‌ استاندارد حسابداري‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ به‌ شرح‌ زير است‌ :

  • ·      ويژگيهاي‌ فعاليتهاي‌ مرتبط‌ با طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌،
  • ·      استفاده‌ از روشهاي‌ متفاوت‌ حسابداري‌ توسط‌ صندوقهابراي‌ معاملات‌ و رويدادهاي‌ مشابه‌،
  • ·      استفاده‌ از عناوين‌ و شكلهاي‌ متفاوت‌ صورتهاي‌ مالي‌ توسط‌ صندوقها،
  • ·      متفاوت‌ بودن‌ ميزان‌ افشاي‌ اطلاعات‌ در متن‌ صورتهاي‌ مالي‌ و يادداشتهاي‌ توضيحي‌ در صندوقها،
  • ·  عدم‌ افشاي‌ اطلاعات‌ كافي‌ در مورد ارزش‌ فعلي‌ تعهدات‌ آتي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌، ارزش‌ منصفانه‌ داراييها و درنتيجه‌ توان‌ ايفاي‌ تعهدات‌.

 

دامنـه‌ كاربرد

6 .   كليه‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌، از جمله‌ سازمان‌ تأمين‌ اجتماعي‌، صندوق‌ بازنشستگي‌ كشوري‌ و ساير طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ شركتها و سازمانها، مشمول‌ اين‌ استاندارد مي‌باشند. باني‌ و اداره‌كننده‌ طرح‌ (دولت‌ يا بخشهاي‌ عمومي‌، خصوصي‌ يا تعاوني‌) عاملي‌ تعيين‌ كننده‌ نمي‌باشد، زيرا فقط‌ ويژگيهاي‌ فعاليت‌ طرحها و نه‌ خصوصيات‌ بانيان‌ و اداره‌ كنندگان‌ آنها بر حسابداري‌ و گزارشگري‌ مالي‌ طرح‌ تأثير مي‌گذارد.

7 .   طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ معمولاً به‌ دو گروه‌ اصلي‌ زير طبقه‌بندي‌ مي‌شود :

طرح‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ با مزاياي‌ معينطرحي‌ است‌كه‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ براساس‌ ضوابطي‌ تعيين‌ مي‌شود كه‌ معمولاً مبناي‌ آن‌ حقوق‌ و مزايا و سنوات‌ خدمت‌ اعضا است‌. در اين‌ طرحها ريسك‌ اصلي‌ متوجه‌ طرح‌ و يا حامي‌ آن‌ است‌.

                   طرح مزاياي بازنشستگي با كمك معين‌ در اين‌ طرح‌، مزاياي‌ بازنشستگي‌ باتوجه‌ به‌ كمكهاي‌ اعطايي‌ به‌ طرح‌ و سود حاصل‌ از سرمايه‌گذاريها، تعيين‌ مي‌شود. در اين‌ نوع‌ طرح‌ معمولاً براي‌ كمكهاي‌ مرتبط‌ با هر فرد حساب‌ جداگانه‌اي‌ نگهداري‌ مي‌شود و ريسك‌ مرتبط‌ با نوسان‌ بازدهي‌ داراييهاي‌ طرح‌ متوجه‌ اعضا است‌.

      باتوجه‌ به‌ شرايط‌ كنوني‌ ايران‌ كه‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ تماماً از نوع‌ مزاياي‌ معين‌ است‌، اين‌ استاندارد براي‌ گزارشگري‌ مالي‌ اين‌ نوع‌ طرحها تدوين‌ شده‌ است‌.

صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

8 .   باتوجه‌ به‌ مطالعات‌ انجام‌ گرفته‌ و مباحث‌ مطرح‌ شده‌، كميته‌ تدوين‌ استانداردهاي‌ حسابداري‌، صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ را به‌ شرح‌ زير تعيين‌ نمود :

الف. ترازنامه‌،

ب‌‌ .  صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها،

ج‌‌  .  صورت‌ درآمد و هزينه‌، و

د‌  .  يادداشتهاي‌ توضيحي‌.

 

9 .   وظيفه‌ مباشرت‌ مديريت‌ در ارتباط‌ با عملكرد مالي‌ را مي‌توان‌ به‌ دو بخش‌ مجزا تقسيم‌ كرد. نخست‌، اداره‌ طرح‌ كه‌ از جنبه‌ مالي‌ به‌ نحوه‌ ارتباط‌ هيأت‌ امناء با كارفرمايان‌، اعضاي‌ طرح‌ و ساير كساني‌ كه‌ مستقيماً درگير مي‌باشند، مربوط‌ است‌. دوم‌، سرمايه‌گذاريها كه‌ با خط‌ مشي‌ هيأت‌ امناء در مورد نحوه‌ استفاده‌ از داراييهاي‌ در دسترس‌ براي‌ پرداخت‌ مزايا، مرتبط‌ است‌. اين‌ دو جنبه‌ (اداره‌ و سرمايه‌گذاري‌) بهتر است‌ به‌ صورت‌ جداگانه‌ در صورت‌ تغييرات‌ در خالص‌ داراييها و صورت‌ درآمد و هزينه‌ ارائه‌ شود.

10 .  ارائه‌ صورت‌ جريان‌ وجوه‌ نقد براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ كاربرد ندارد. زيرا اولاً اهداف‌ تبيين‌ شده‌ براي‌ صورت‌ جريان‌ وجوه‌ نقد در طرحها مصداق‌ ندارد و گزارشهاي‌ اكچوئري‌ مي‌تواند به‌ تسهيل‌ پيش‌ بيني‌ها كمك‌ كند. ثانياً صورت‌ جريان‌ وجوه‌ نقد معمولاً منعكس‌ كننده‌ افزايشها و كاهشهاي‌ وجوه‌ نقد بر حسب‌ فعاليتهاي‌ مختلف‌ مي‌باشد كه‌ اين‌ امر به‌ نحو جامع‌تري‌ از طريق‌ صورت‌ تغييرات‌ درخالص‌ داراييها گزارش‌ مي‌شود و صورت‌ جريان‌ وجوه‌ نقد عموماً اطلاعات‌ بيشتري‌ به‌ استفاده‌كنندگان‌ صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ ارائه‌ نمي‌كند.

 

صورتهاي‌ مالي‌ تلفيقي‌

11 .  باتوجه‌ به‌ اينكه‌ در شرايط‌ حاضر صندوقهاي‌ بازنشستگي‌ در ايران‌ بنابه‌ دلايل‌ متفاوت‌ در امر بنگاه‌داري‌ وارد شده‌اند و عملاً در موارد متعدد بر شركتهاي‌ سرمايه‌پذير كنترل‌ اعمال‌ مي‌كنند لذا صورتهاي‌ مالي‌ بايد اين‌ وضعيت‌ را به‌نحو مناسب‌ نشان‌ دهد. بنابراين‌ باتوجه‌ به‌ مفاهيم‌ مطرح‌ شده‌ در استاندارد حسابداري‌ شماره‌ 18 با عنوان‌ صورتهاي‌ مالي‌ تلفيقي‌ و حسابداري‌ سرمايه‌گذاري‌ در واحدهاي‌ تجاري‌ فرعي‌ ، ضرورت‌ تهيه‌ صورتهاي‌ مالي‌ تلفيقي‌ براي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مورد تأييد قرار گرفت‌.

 

اندازه‌گيري‌ داراييهاي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌

12 .  يكي‌ از نيازهاي‌ اصلي‌ استفاده‌كنندگان‌ صورتهاي‌ مالي‌ طرحهاي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ آگاهي‌ از توان‌ اين‌ طرحها براي‌ ايفاي‌ تعهدات‌ آتي‌ است‌. براي‌ ارائه‌ اين‌ اطلاعات‌، ارزش‌ داراييهاي‌ طرح‌ بايد با ارزش‌ فعلي‌ تعهدات‌ آتي‌ آن‌ مقايسه‌ گردد و مازاد يا كسري‌ آن‌ مشخص‌ شود. چنانچه‌ داراييهاي‌ طرح‌ براساس‌ ارقام‌ تاريخي‌ گزارش‌ شود اين‌ مقايسه‌ مي‌تواند گمراه‌كننده‌ باشد و توان‌ طرح‌ را كمتر از واقعيت‌ منعكس‌ كند. لذا داراييهاي‌ طرح‌ كه‌ ماهيت‌ سرمايه‌گذاري‌ دارند بايد براساس‌ ارزشهاي‌ منصفانه‌ اندازه‌گيري‌ شوند. اما مشكل‌ اين‌ است‌ كه‌ ارزشهاي‌ منصفانه‌ قابل‌ اتكا براي‌ تمام‌ سرمايه‌گذاريها به‌طور مرتب‌ قابل‌ دسترس‌ نيست‌ و تعيين‌ و انعكاس‌ ارزشهاي‌ منصفانه‌ به‌طور ادواري‌ در ترازنامه‌ در شرايط‌ فعلي‌ ميسر نمي‌باشد. لذا كميته‌ تصميم‌ گرفت‌ كه‌ ارزش‌ منصفانه‌ سرمايه‌گذاريها در متن‌ ترازنامه‌ منعكس‌ نشود بلكه‌ در يك‌ يادداشت‌ توضيحي‌ به‌صورت‌ مقايسه‌اي‌ با ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ افشا شود.

محاسبه‌ ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌

13 .  در محاسبات‌ اكچوئري‌ براي‌ مقاصدي‌ غير از تهيه‌ صورتهاي‌ مالي‌ معمولاً ارزش‌ فعلي‌ تعهدات‌ مربوط‌ به‌ اعضاي‌ فعلي‌ طرح‌ ، اعم‌ از بازنشسته‌ و شاغل‌، باتوجه‌ به‌ حقوق‌ و مزاياي‌ بازنشستگي‌ آتي‌، حق‌ بيمه‌هاي‌ آتي‌، جدول‌ مرگ‌ و مير، نرخ‌ بازده‌ سرمايه‌گذاري‌ و ديگر مفروضات‌ تعيين‌ مي‌شود. اما براي‌ مقاصد حسابداري‌ انعكاس‌ تعهدات‌ در صورتهاي‌ مالي‌ مستلزم‌ وجود شرايط‌ اندازه‌گيري‌ و شناخت‌ بدهيها و سازگاري‌ آن‌ با تعريف‌ بدهي‌ مي‌باشد. بدهي‌، تعهد انتقال‌ منافع‌ اقتصادي‌ توسط‌ واحد تجاري‌ ناشي‌ از معاملات‌ يا ساير رويدادهاي‌ گذشته‌ است‌. تعهدات‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ در رابطه‌ با سنوات‌ خدمت‌ آتي‌ اعضا در تاريخ‌ ترازنامه‌ نمي‌تواند بدهي‌ تلقي‌ شود و به‌ همين‌ دليل‌ تعهدات‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ متناسب‌ با سنوات‌ خدمت‌ گذشته‌ اعضا در ذيل‌ ترازنامه‌ و يادداشتهاي‌ توضيحي‌ صورتهاي‌ مالي‌ گزارش‌ مي‌شود.

14 .  براي‌ محاسبه‌ ارزش‌ فعلي‌ تعهدات‌ مربوط‌ به‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ دو رويكرد شامل‌ ” حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌“ و ” حقوق‌ و مزاياي‌ پيش‌ بيني‌ شده‌ “ وجود دارد.

15 .  رويكرد حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ مبتني‌بر دلايل‌ زير است‌:

الف‌. استفاده‌ از حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ عينيت‌ بيشتري‌ دارد و نياز به‌ مفروضاتي‌ درخصوص‌ آينده‌ نيست‌ و بنابراين‌ قابليت‌ اتكاي‌ بالاتري‌ دارد.

ب‌‌ .  افزايش‌ مزاياي‌ بازنشستگي‌ ناشي‌ از افزايش‌ حقوق‌ و مزايا درصورتي‌ تعهد طرح‌ محسوب‌ مي‌شود كه‌ افزايش‌ حقوق‌ و مزايا تحقق‌ يافته‌ باشد.

ج‌  .  ارزش‌ فعلي‌ مزاياي‌ انباشته‌ بازنشستگي‌ مبتني‌بر اكچوئري‌ با استفاده‌ از حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ عمدتاً با مبلغ‌ قابل‌ پرداخت‌ در زمان‌ خاتمه‌ يا توقف‌ فرضي‌ فعاليت‌ طرح‌ ارتباط‌ نزديك‌تري‌ دارد.


16 .  رويكرد حقوق‌ و مزاياي‌ پيش‌ بيني‌ شده‌ مبتني‌بر دلايل‌ زير است‌ :

الف‌. اطلاعات‌ مالي‌ بايد با فرض‌ تداوم‌ فعاليت‌ تهيه‌ شود، حتي‌ اگر بكارگيري‌ مفروضات‌ و برآوردها در تهيه‌ آن‌ ضرورت‌ داشته‌ باشد،

ب‌‌ .  مزاياي‌ بازنشستگي‌ معمولاً با توجه‌ به‌ ميزان‌ حقوق‌ و مزاياي‌ نزديك‌ به‌ تاريخ‌ پايان‌ خدمت‌ تعيين‌ و پرداخت‌ مي‌شود، بنابراين‌، پيش‌ بيني‌ ميزان‌ حقوق‌ و مزايا، حق‌ بيمه‌ها و نرخهاي‌ بازده‌ ضرورت‌ دارد، و

ج‌  .  در مواردي‌ كه‌ تأمين‌ وجوه‌ بر مبناي‌ پيش‌بيني‌ حقوق‌ و مزايا صورت‌ مي‌گيرد عدم‌ بكارگيري‌ حقوق‌ و مزاياي‌ پيش‌بيني‌ شده‌، ممكن‌ است‌ منجر به‌ گزارش‌ منابع‌ مالي‌ اضافي‌ در زماني‌ شود كه‌ طرح‌ داراي‌ وجوه‌ مالي‌ اضافي‌ نيست‌ يا منجر به‌ گزارش‌ وجوه‌ مالي‌ كافي‌ در زماني‌ شود كه‌ طرح‌ وجوه‌ مالي‌ كافي‌ در اختيار ندارد.

 

17 .  در شرايط‌ اقتصادي‌ فعلي‌، پيش‌ بيني‌ آينده‌ با مشكلات‌ متعددي‌ مواجه‌ است‌ و در چنين‌ شرايطي‌ در اندازه‌گيريها هرچه‌ متغيرهاي‌ مربوط‌ به‌ آينده‌ بيشتر باشد قابليت‌ اتكاي‌ آن‌ كمتر خواهد بود. بنابراين‌ كميته‌ رويكرد حقوق‌ و مزاياي‌ جاري‌ را مناسب‌تر تشخيص‌ داد.

ورود به سایت



آخرین قوانین مالیاتی

خلاصه آمار سایت

 

اوقات شرعی

تقویم روز

سخنی پند آموز